Güney Amerika Ülkesi Brezilya Dang Humması salgını ile mücadele ediyor. Ülkede hayatını kaybedenlerin sayısı 100’ü geçti. Vakalarsa yüzbinlerle ifade ediliyor.
Brezilya Sağlık Bakanlığı, ülkede dang hummasına yakalandığı sanılan kişi sayısının 650 bini aştığını açıkladı. Sao Paulo’daki bir hastanede Dang Humması teşhis merkezi kuruldu. Her gün 100’den fazla kişiye hastalık teşhisi konuyor. Ülkede geçtiğimiz yıl 2 milyon 350 binden fazla vaka kayıtlara geçmişti. Dang Humması virüsü, insanlara sivrisinekler aracılığıyla bulaşıyor. Kuluçka döneminden sonra genel olarak ateş ve yoğun kemik ağrısına yol açan hastalık, bazı vakalarda ölüme neden olabiliyor. Vakalar, genellikle “yağış dönemleri” olarak bilinen Haziran, Eylül, Aralık ve Mart’ta artış gösteriyor. Özel teavisi bulunmayan hastalık için Brezilya ay başında aşı kampanyası başlatmıştı.DANG HUMMASI NEDİR? Dang ateşi tüm dünyada tropikal ve subtropikal bölgelerde endemik olarak görülen, şiddetli grip benzeri semptomlara neden olan viral bir hastalıktır. Kırılmış gibi kemik ağrılarına neden olduğu için ’kırık kemik humması’ olarak da bilinir. Etkeni flavivirüs ailesinden Dang virüsüdür. Dang virüsünün bilinen 4 tipi vardır. Bir tipiyle hastalık geçirenler diğer tipleriyle de tekrar hastalanabilirler. DANG HUMMASI BELİRTİLERİ Enfekte sivrisineğin ısırmasıyla dang virüsü deriden girer, kana karışır ve ateşin yükselmesinden 24 saat sonra hastaların kanında bol miktarda bulunur. Dang ile enfekte olan her dört kişiden biri hastalanır. Semptomlar hafif veya şiddetli olabilir. Şiddetli dang humması birkaç saat içinde hayatı tehdit edebilir ve genellikle hastaneye yatmayı gerektirir. Hafif dang humması semptomları, ateş, ağrı ve sızı veya döküntüye neden olan diğer hastalıklarla karıştırılabilir. Dang humması nedir, belirtileri neler? Dang humması bulaşma yolları – 3 Dünya Sağlık Örgütünün son sınıflandırmasına göre dang enfeksiyonları 4 klinik tipte ortaya çıkabilir: Tanımlanamayan ateş veya viral sendrom Klasik Dang ateşi Dang hemorajik ateşi Dang şok sendromu 2 ila 7 gün arasında süren bir ateş ile karakterizedir. Dang semptomları tipik olarak 2-7 gün sürer. Çoğu insan yaklaşık bir hafta sonra iyileşir. Şiddetli dang humması birkaç saat içinde yaşamı tehdit edebilir ve genellikle hastaneye yatmayı gerektirir. Ateşin düşmesini takiben inatçı kusma, şiddetli karın ağrısı ve nefes almada zorluk gibi belirtiler gelişebilir. Bunlar periferik damarların geçirgenliğinde aşırı artışa bağlı olarak karın ve akciğer zarı boşluklarında sıvı toplanmasıyla sonuçlanacak 24-48 saatlik bir periyodun başlangıç işaretleridir. Eğer tedavi ile düzeltilemezse dolaşım yetmezliği ve şok ile hasta kaybedilir. Dang ateşinin akla getirilmesinde şu öykü ve bulgular yol gösterici olabilir: Ani başlangıçlı en az 2-7 gün süren akut ateşli hastalık, Baş ağrısı, tipik olarak göz arkasında ağrı, Kas ve eklem ağrıları, Döküntü ve kanama bulguları (burun kanaması, dişeti kanaması, cilt altı kanaması…), Aynı yer ve zamanda dang vakalarının bulunması ve temas öyküsü, Endemik bölgeye seyahat öyküsü, DANG HUMMASI BULAŞMA YOLLARI Aedes cinsi sivrisinekler tarafından taşınır ve bulaştırılır. Aedes türü sivrisinekler (Ae. Aegypti veya Ae. Albopictus) dang , zika, chikungunya ve diğer virüsleri de bulaştıran enfekte olmuş ısırığı ile insanlara bulaşır. Bu sivrisinek göreceli olarak temiz su kaynaklarını tercih ettiğinden evlerde su basmaları, kanalizasyon boruları gibi yerler bu türün yerleşimi için ideal olabilmekte, bu nedenle salgınlarda kentsel yayılım da gözlenebilmektedir. Bu sivrisinekler genellikle kovalar, hayvan kapları, çiçek saksıları ve vazolar gibi durgun su tutan kaplara yumurta bırakırlar. Dang, chikungunya ve zika’yı yayan bu sivrisinekler gece ve gündüz ısırırlar. Sivrisinekler virüs bulaşmış bir kişiyi ısırdıklarında enfekte olurlar. Enfekte sivrisinekler daha sonra virüsü ısırıklarla diğer insanlara yayarlar. Dang ile zaten enfekte olan hamile bir kadın virüsü hamilelik sırasında veya doğum sırasında bebeğe geçirebilir. Bugüne kadar, anne sütüyle bulaşma olduğuna dair tek belge yayınlanmıştır. Emzirmenin yararları nedeniyle, annelerin dang riski taşıyan bölgelerde bile emzirmesi tavsiye edilir. Nadiren, kan nakli, organ nakli veya iğne yaralanması yoluyla da virüs yayılabilir.
