Bugün Uluslararası Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Günü anacak araştırmalara göre Batı ülkelerinde siyahilere yönelik ırkçılık her geçen gün artıyor. ABD’de yaklaşık her 10 siyahiden 8’i ırkçılığa maruz kalırken, Almanya’da da benzer şekilde siyahilerin yüzde 77’si ırklarından ötürü ayrımcılıkla karşılaşıyor. Peki 1966’dan bu yana 21 Mart’ta kutlanan Uluslararası Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Günü nedir? Nasıl ortaya çıkmıştır?
ABD’de yaklaşık her 10 siyahiden 8’i ırkçılığa maruz kalırken, Almanya’da da benzer şekilde siyahilerin yüzde 77’si ırklarından ötürü ayrımcılıkla karşılaşıyor.ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği ülkelerinde ayrımcılığın önlenmesine yönelik arayışlara rağmen kurumsal ve bireysel ırkçılık artmaya devam ediyor.Son yıllarda ekonomik ve toplumsal alanda görülen hızlı değişimler yabancılara karşı ayrımcılığı tetikliyor. Farklı etnik gruptaki bireyler, vatandaşı olmalarına rağmen ülkelerinde ayrımcılığa maruz kaldığını söylüyor.ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği ülkelerinde ayrımcılığı en fazla yaşayan grupların başında siyahiler geliyor.Son yıllarda ırkçı saldırılardan ötürü sık sık dünya gündemine gelen ABD’de, siyahiler en fazla kendilerine yönelik kurumsal ırkçılıktan şikayet ediyor.Pew Araştırma Merkezinin verilerine göre, beyaz üstünlükçü nefret gruplarının sayısının arttığı ABD’de yaklaşık her 10 siyahiden 8’i ırk ya da etnik kökeninden ötürü kişisel ayrımcılığa maruz kaldığını söylüyor.Her 10 siyahi Amerikalıdan 7’si ise siyahilerin ayrımcılık yüzünden iş hayatında ilerleyemediğini düşünüyor.Siyahi Amerikalılar, ABD kurumları ve yargı sistemine reform yapılmasını isteyerek kurumsal ayrımcılığın sürdüğünü savunuyor.Ülkede siyahiler gibi sık ayrımcılık yaşadığını belirten diğer başlıca gruplardan biri de Asyalılar.
Asyalı yetişkinlerin yüzde 58’i ırkları veya etnik kökenleri nedeniyle ırk ayrımcılığına maruz kaldıklarını veya haksız muamele gördüklerini ifade ederken, zaman zaman ırk ayrımcılığına maruz kaldığını söyleyenlerin oranı yüzde 53.Ülkede siyahiler gibi sık ayrımcılık yaşadığını belirten diğer başlıca gruplardan biri de Asyalılar.Asyalı yetişkinlerin yüzde 58’i ırkları veya etnik kökenleri nedeniyle ırk ayrımcılığına maruz kaldıklarını veya haksız muamele gördüklerini ifade ederken, zaman zaman ırk ayrımcılığına maruz kaldığını söyleyenlerin oranı yüzde 53.Avrupa’da siyahiler en çok Fransa, Almanya ve Avusturya’da ayrımcılığa maruz kalıyorAvrupa Birliğinin (AB) son olarak 13 üye ülkede 6 bin 700’den fazla Afrika kökenliyle gerçekleştirdiği araştırmaya göre, siyahiler en çok Almanya ve Avusturya’da ayrımcılık görüyor.Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Polonya, Portekiz, İspanya ve İsveç’te yaşayan Afrika kökenlilerin yüzde 47’si son 5 yılda en az bir kez ayrımcılığa maruz kaldıklarını aktardı.Almanya’dan katılımcıların yüzde 77’si, son 5 yılda ayrımcılığa uğradığını, Avusturya’da ise katılımcıların yüzde 76’sı, geride kalan 5 yılda en az 1 kez ayrımcılık gördüğünü bildirdi.Siyahi Dernekleri Temsilci Konseyinin (CRAN) yaptığı araştırmaya göre, Fransa’da siyahilerin yüzde 91’i sık sık ya da zaman zaman ırk ayrımcılığıyla karşılaştığını söylerken, yüzde 85’i ten renginden ötürü ayrımcılık yaşadığını belirtiyor.Fransa’daki siyahiler, ayrımcılığın yüzde 41 oranında kamusal alanda, yüzde 31 oranında ise iş yerinde gerçekleştiğini ifade ediyor.İngiltere’de 3 üniversitenin geçen yıl yaptığı ortak çalışmaya göre, farklı etnik ve dini azınlık gruplar içerisinde yaşayan her 3 kişiden 1’i hayatında en az 1 kez farklı türde bir ırkçı saldırıya maruz kaldı.Ülkede siyahilerin yüzde 40 ila 50’si gündelik hayatlarında alışveriş yaparken, parkta ya da toplu taşımada ırkçılıkla yüzleşiyor.İngiliz hükümetinin açıkladığı verilere göre, Mart 2021-Mart 2022’de 155 bin 841 nefret suçu kaydedilirken, bu suçların çoğunluğu ırk gerekçeli olup, 109 bin 843 vakayla, nefret suçlarının üçte ikisinden fazlasını (yaklaşık yüzde 70’ini) oluşturdu.21 Mart 1960’ta Güney Afrika’da apartheid yasalarını protesto etmek isteyen göstericilere polis tarafından açılan ateşte 69 kişinin yaşamını yitirmesinden ötürü 21 Mart, 1966’dan bu yana “Uluslararası Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Günü” olarak anılıyor.Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 1965’te kabul ettiği “Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme” şimdiye dek 88 ülke tarafından imzalanırken, BM çatısı altındaki Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için çalışıyor.Batı ülkelerinde sömürgecilik döneminden bu yana özellikle siyahilere ve beyaz olmayan etnik gruplara yönelik sergilenen ayrımcı tutum, bugün hukuki engellerin çoğu kaldırılmış olsa da toplumun tüm katmanlarında devam ediyor.ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği ülkelerinde ayrımcılığı en fazla yaşayan grupların başında siyahiler geliyor.
