Halving, iş ispatı konsensüs mekanizması kapsamında çalışan Blockchain ağlarında, madencilik ödüllerinin yarılanması anlamına gelen bir terimdir. Kripto para arzını düşüren bu olay, talep artışı doğrultusunda fiyatın yükseliş eğilimini artırır.
Halving’in uygulandığı ilk Blockchain ağı, Bitcoin’dir.
2009 yılında piyasaya sürüldüğünde madencilik ödülü 50 BTC olan Bitcoin’in ilk kez 2012 yılında, Halving olayı sonucunda madencilik ödülü 25 BTC’ye düştü. Bununla birlikte 4 yılda bir gerçekleşen ödül yarılanması, Bitcoin için 2140 yılında, 32. Halving ile sona erecek.
Uzun yıllar devam edecek olan ödül yarılanması, Bitcoin fiyatı üzerinde de değişikliklere sebep olabilecek faktörlerden biridir. Şu an için toplam arzın yaklaşık yüzde 92,5’i çıkarılmış durumdadır. Bitcoin üretimi tamamlandığında ise madenciler, sadece gerçekleşen işlemleri doğruladığında işlem ücreti kazanabilecektir.
Bitcoin Halving’i Nedir?
İlk kripto para birimi olan Bitcoin, aynı zamanda halving’in uygulandığı ilk Blockchain ağıdır. Satoshi Nakamoto tarafından piyasaya sürüldüğü 2009 yılında, madencilik ödülü 50 BTC olarak belirlenmiş ve 4 yıl sonra bu ödül 25 BTC’ye; 2016 yılında 12,5 BTC’ye, 2020 yılında ise 6,25 BTC’ye kadar düşmüştür. Bitcoin halving’i temel olarak 4 yılda bir gerçekleşir ve madencilik ödülünü yarıya indirir. Bu bağlamda 2024 yılında 4. olay gerçekleşecek ve ödül yarılanması, 3.125 BTC’ye kadar düşecek.
Bitcoin ağının yazılımına bakıldığında halving olayının son kez 2140 yılında gerçekleşeceği görülmektedir. Arzı sınırlı bir varlık olmasından dolayı her 210.000 blok üretiminde ödülün yarılanacağı bir Blockchain olarak ayarlanmıştır. Buna göre azami arzı 21 milyon BTC’ye ulaşıldığında Bitcoin ödülü sonlanacak ve madenciler, blok ödülü alamayacaklar. Madencilerin blok ödülü alamadığı senaryoda ise sadece işlem ücretlerini onaylayarak para kazanması bekleniyor.
Halving Neden Olur?
Halving, Bitcoin ağındaki token ekonomisinin temelini oluşturan bir olay olmakla birlikte arzı kontrol altına alır ve para birimlerinin sınırsız para arzına karşın avantaj sağlar. Bununla birlikte halving’in gerçekleşme sebeplerinden bir kısmı aşağıdaki gibidir:
Bitcoin’in toplam arzı 21 milyon adet olarak belirlenmiştir. Halving ile madencilere sunulan ödül miktarı yarı yarıya azalır. Yeni Bitcoin’lerin dolaşıma girmesini kontrol altında tutan Halving, sınırlı arzı korur. Halving, madencilerin sisteme yeni bloklar ekledikleri takdirde ödül olarak aldıkları Bitcoin miktarını yarıya indirir. Madenciler, bu olay sonrasında daha az Bitcoin kazansalar da kripto para fiyatlarındaki potansiyel artışlar sayesinde zaman içerisinde kâr elde etmeleri mümkündür.
Halving, Bitcoin’in ekonomik sistemindeki dengeyi sağlamak amacıyla gerçekleşir. Önceden belirlenmiş finansal mekanizmaya uygun olarak hareket edilir.
Kripto para piyasasında denge rolü üstlenen Halving, Bitcoin fiyatlarının yükselme eğilimini artırır. Arz azalırken talebin artması, kripto para piyasasına daha çok ilgi gösterilmesini sağlar.
Bölünme olarak da tanımlanan Halving, ilk olarak 28 Kasım 2012 tarihinde gerçekleşmiştir. O gün blok ödülü 50 BTC’den 25 BTC’ye düşmüştür. Bitcoin fiyatı ise beklenenin üzerinde bir artış göstermiştir.
Halving Kaç Yılda Bir Olur?
Halving, Bitcoin protokolüne uygun olarak ağda 210 bin blok kazanıldığında gerçekleşir. Bu sürecin gerçekleşmesi için dört yıl geçmelidir. Bunun yanı sıra Halving, Bitcoin protokolü tarafından otomatik olarak gerçekleştirildiği için birkaç dakika içerisinde tamamlanır. Madenciler, bu sürecin ardından çalışmalarını yeni ödül miktarı üzerinden gerçekleştirirler. Bitcoin ödül yarılanması uzun bir süre 4 yılda bir kez gerçekleşecek gibi görünse de zamanla bunun değişebileceği yönünde görüşler vardır. Aynı zamanda uzmanlar, önümüzdeki olaylarda fiyatların eskiye kıyasla daha az etkileneceğini öne sürmüştür.
Halving Sonrası Ne Olur?
Halving, Bitcoin ekosistemini doğrudan etkiler. Uzmanlara göre bu sürecin olası sonuçları aşağıdaki gibidir: Halving sonucunda Bitcoin arzı artarken talep çoğalır. Fiyatlar artarken Bitcoin, eskiye kıyasla daha değerli hale gelir. Madencilere verilen ödül miktarının azaltılması, bazılarının faaliyetlerini durdurmasına neden olur. Bu detay, diğerlerinin daha karlı işler yapmasını mümkün kılar.
Halving ile piyasa volatilitesi arasında bir ilişki vardır. Yarılanma dolayısıyla fiyatlar hızlı bir şekilde değişir. Kripto para piyasasında ticaret yapanların işleri doğrudan etkilenir.
Halving, kripto para piyasasının yanı sıra medyada da büyük yankı uyandırır. Bu dönemde, Bitcoin hakkında daha çok haber yapılır. Piyasaya dahil olan yatırımcıların sayısı artar. Halving, kripto para uzmanları tarafından fiyatların yükselme eğilimi artıran bir olay olarak görülmektedir.
Halving Neden Gereklidir?
Halving temel olarak Bitcoin’in istikrarlı bir şekilde dolaşıma girmesini mümkün kılar. Ekonominin başlıca unsurlarından biri olan arz-talep dengesini sağlamak üzerine kurulmuştur. Bitcoin’in ulaşabileceği toplam arz, yaratıcıları tarafından belirlenmiş ve piyasaya beklenenin üzerinde kripto para girişinin önüne geçilmesi için önlem alınmıştır. Eğer halving olayı gerçekleşmese ve madencilerin ödülleri her zaman aynı düzeyde kalsaydı, Bitcoin’in toplam arzı çok daha kısa süre içerisinde piyasaya sürülebilirdi. Bu durum, kısa vadede fiyatları yükseltse de uzun vadede değerini kaybetmesine neden olabilirdi.
Bitcoin’in önümüzdeki yıllarda dünyanın rezerv para birimi olacağına dair iddialar vardır. El Salvador ve Orta Afrika Cumhuriyeti dahil olmak üzere birçok ülke, bu para birimini yasal ödeme aracı olarak belirlemiştir. Aynı zamanda Amerikan Doları’nı geçerek dünyanın rezerv para birimi olabileceği yönünde görüşler de vardır. Bu senaryolar da göz önünde bulundurulduğunda arzı dengeleyen halving olayının önemi daha iyi anlaşılmaktadır.
Halving’in Avantajları Nelerdir?
Kripto para ekonomisinin temellerini oluşturan halving, bazı avantajları da beraberinde getirir. Buna göre ödül yarılanmasının sağlamış olduğu avantajlar aşağıdaki gibidir:
Halving, ilk etaptan itibaren kripto para birimlerini destekleyen yatırımcılar için avantajlıdır. Uzun süreden bu yana madencilik yapanlar halving’den, bu sürece sonradan dahil olanlar kadar etkilenmezler. Bu yüzden almış oldukları blok ödülü sayısı nispeten fazladır. Kripto para üretimi için madencilik yapılması gerekir. Bu işlem aynı zamanda Blockchain sistemindeki transferlerin onaylanmasıyla da yakından ilgilidir. Halving olmasaydı ve ilk blok ödülü rakamlarıyla devam edilseydi, arzın tamamı üretilebilirdi.
Bu durum, madencilerin blockchain ağından çekilmelerine neden olurdu.
Halving, madencileri blockchain ağında tuttuğu gibi kripto para üretiminin sürekliliğini sağlamıştır. Aynı zamanda fiyatlar üzerindeki etkisi de halving olayının yakından takip edilmesine neden olmuştur. Şimdiye kadar meydana gelen halving olayları, fiyatlar üzerinde olumlu etkilere sebep olmuştu. Bu nedenle yine fiyatları artırması beklense de diğer faktörler göz önünde bulundurulduğunda doğrudan etki ettiğini söylemek zordur. Kripto para fiyatları, büyük ölçüde spekülatif hareketlere bağlıdır.
Talebi etkileyen diğer unsurlar devreye girdiğinde, halving’in doğrudan fiyatları yükselteceğini düşünmek doğru bir yaklaşım değildir.
Halving Tarihleri Nedir?
Halving, 210 bin blokta bir meydana gelir. Bu olay, 2024 yılına kadar üç kez yaşanmıştır. 28 Kasım 2012 tarihinde meydana gelen halving; 50 BTC olan mevcut ödülü, 25 BTC’ye düşürmüştür. Blok numarası 420.000 olduğunda ise 25 BTC olan mevcut ödül, 12.5 BTC’ye düşmüştür. Son olarak 11 Mayıs 2020 tarihinde üçüncü halving yaşanmış ve mevcut ödül, 6.25 BTC’ye inmiştir. 4. halving olayının ise 2024 yılında gerçekleşeceği bilinmektedir.
2024 Yılında Halving Olacak Mı?
Halving şu ana kadar 2012, 2016 ve 2020 yıllarında gerçekleşti. Dört yılda bir meydana gelen bu olayın, 2024 yılında da gerçekleşeceği biliniyor. Uzmanlara göre 2024 yılının Mayıs ayında yeni bir halving gerçekleşecek. 840.000 bloğa ulaşıldığında Bitcoin bölünmesi yaşanacak ve ödül miktarı, 6.25 BTC’den 3.125 BTC’ye düşecek. 2024 yılında yaşanması muhtemel halving’in ardından Bitcoin fiyatının artacağı yönünde beklentiler de mevcut.
Halving Ne Zaman Sona Erer?
Protokol gereği halving’in toplam 32 kez gerçekleşmesi gerekir. Buna göre 2140 yılında son ödül yarılanması meydana gelecek. Günümüze kadar 4 yılda bir kez gerçekleşmiş olsa da ilerleyen yıllarda bu sürede değişiklik olabileceği ön görüler arasındadır. Halving sona erdiğinde ise madenciler, blok zincirinde yaptıkları işlem onaylarından para kazanmaya devam edecek.