Batı Afrika ülkelerinden Nijerya’nın orta kesimindeki birçok eyaletinde toprak sahibi çiftçiler ile göçebe sığır çobanları arasında yıllardır süren çatışmalar nedeniyle binlerce kişi korku içinde yaşıyor.
Nijerya’da tarım arazilerine sahip çiftçilerle büyükbaş hayvan sahibi göçebe çobanlar otlak alanları nedeniyle sık sık karşı karşıya geliyor. Ülkede göçebe ve yerleşik hayat tarzları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan bu gerginliklere yönelik önlem alınmaması sonucu çatışmalar her geçen gün büyüdü ve ülkenin genelini etkileyen krize dönüştü. Özellikle Zamfara, Benue, Plateau, Adamawa ve Nasarawa eyaletlerinde çoban-çiftçi çatışmalarına bağlı arazi anlaşmazlıkları, sığır hırsızlıkları ve kitlesel şiddet olayları milyonlarca insanı evlerinden etti. Otlak bulabilmek için ülkenin güneyine göç eden ve yerleşim alanlarına giren çobanlar, çiftçilerin hayvanlarını çalmaya çalıştıklarını ve kendilerine saldırdıklarını söyledi. Çiftçiler ise çobanların hayvanlarını kendilerine ait tarım alanlarında otlattıklarını ileri sürüyor. Plateau eyaletinde ocak ayında yüzden fazla kişinin hayatını kaybettiği çoban-çiftçi çatışmaları, uluslararası camianın ilgisini Nijerya’ya çekerken iki grup arasındaki bitmeyen sorunlar yeniden gündeme geldi.OTLAKLAR HASAR GÖRÜYOR, ÇİFTLİK HAYVANLARI ÇALINIYOR Çobanlara ait yüzlerce büyük çiftlik hayvanının tarım arazilerine girerek ekinleri tahrip etmesi ve köylüler tarafından bu hayvanların çalınması çatışmaların başladığı nokta olarak görülüyor. Çobanların Nijerya’daki güzergahları 6 ay süren yağmur ve kurak sezona bağlı olarak Zamfara, Benue, Plateau, Adamawa ve Nasarawa eyaletlerine kadar uzanıyor. Çatışmalar daha çok verimli tarım arazilerine ve otlaklara sahip orta bölgesinde görülürken güneydoğu ve kuzeybatı eyaletlerinde de çoban-çiftçi çatışmalarına rastlanıyor. Nijerya’da otlakların azalması ve bu bölgelerin tarım amaçlı kullanılmaya başlanması özel mülkiyetli toprakların artmasına neden oldu. Çobanların hala geleneksel şekilde ot ve suyun bulunduğu her yerde hiç para ödemeden hayvanlarını otlatmak istemesi ise iki farklı yaşam biçimi arasında çatışmaya yol açtı.22 YILDA 60 BİN KİŞİ ÖLDÜ Nijerya Temsilciler Meclisi Başkanı Tajudeen Abbas, yaptığı açıklamada devam eden çoban-çiftçi çatışmalarının ülkede artan güvenlik sorunlarının önemli faktörlerden biri olduğunu belirtti. Abbas, bölgesel ya da sınırlı görülen çiftçi-çoban çatışmalarının birçok Batı Afrika ülkesinin sınırlarını aşarak daha geniş çatışmaya dönüşmesiyle yeni bir boyut kazandığını söyledi. Çatışmalar sebebiyle son 22 yılda 60 binden fazla kişinin yaşamını yitirdiğini kaydeden Abbas, on binlerce kişinin yaralandığını ve onlarca kişinin kaçırıldığını ifade etti. Abbas, 3,6 milyondan fazla kişinin yerinden edildiğini, bu kişilerin gıda güvensizliği gibi sorunlarla karşı karşıya olduklarını dile getirdi.KRİZİ ELE ALMAK ÜZERE KOMİTE KURULDU Nijerya’da geçen yıl göreve başlayan Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu hayvancılık sektöründe reform yapmak ve çoban-çiftçi çatışmalarına çözüm önerileri getirmek üzere Eylül 2023’te başkanlık komitesi kurdu. Tinubu, komitenin Federal Tarım ve Gıda Güvenliği Bakanlığıyla çalışarak çiftçilerle çobanlar arasında yıllardır süregelen krize kalıcı çözümler üreteceğini söyledi. Komite, Tinubu’ya ülkede hayvancılık kaynakları bakanlığının kurulması da dahil olmak üzere çeşitli tavsiyelerde bulundu.
